Tuyến đường sắt răng cưa Đà Lạt - Tháp Chàm ngày xưa!

 Tuyến đường sắt răng cưa Đà Lạt - Tháp Chàm ngày xưa!

Nhắc đến tuyến đường sắt răng cưa Đà Lạt – Tháp Chàm là nhắc đến một trong những công trình độc đáo bậc nhất Đông Dương thời Pháp thuộc. Được khởi công từ năm 1908 và mất đến gần 24 năm mới hoàn thành, tuyến đường sắt dài hơn 80 km này nối liền vùng duyên hải Ninh Thuận với cao nguyên Lâm Viên, mở ra cánh cửa giao thương và du lịch cho thành phố Đà Lạt khi ấy còn rất hoang sơ.

Điểm đặc biệt nhất nằm ở đoạn đèo Sông Pha (còn gọi là đèo Ngoạn Mục) với độ dốc có nơi lên đến 120‰ – quá lớn so với tàu hỏa thông thường. Để vượt qua, người Pháp đã áp dụng công nghệ đường sắt răng cưa Thụy Sĩ: một thanh răng cưa đặt giữa hai thanh ray chính, đầu máy HG 4/4 có bánh răng đặc biệt ăn khớp với đường răng cưa này, giúp tàu vừa leo dốc vừa hãm tốc khi xuống đèo an toàn. Đây từng là tuyến đường sắt răng cưa duy nhất ở châu Á và hiếm hoi trên thế giới thời bấy giờ.

Không chỉ phục vụ vận tải hàng hóa và hành khách, tuyến đường này còn gắn liền với ký ức lãng mạn của nhiều thế hệ khi con tàu len lỏi qua rừng thông, thung lũng, suối thác rồi từ từ tiến vào “thành phố mờ sương” Đà Lạt. Đáng tiếc, tuyến đường sắt đã dừng hoạt động từ năm 1972, để lại biết bao tiếc nuối cho những người yêu di sản và mê tàu hỏa cổ điển.

Ngày nay, chỉ còn lại tuyến ngắn Đà Lạt – Trại Mát dài 7 km với đầu máy hơi nước phục chế, như một lát cắt hoài niệm cho du khách được sống lại thời vàng son của “nữ hoàng đường sắt” một thuở.

Nguồn: Fb Vang Vo.

Nguyen Van Ly

Trong quá trình xây dựng và khai thác Thiết lộ Lâm Viên, Công ty Hỏa xa nhà nước CFI nhập cảng vào Việt Nam các đầu máy chạy được trên đường ray răng cưa theo bốn đợt như bảng bên. Các đầu máy HG 4/4 được xem là vật hiếm không thể tìm đâu ra ngoài Việt Nam vì công ty SLM ở Winterthur của Thụy Sĩ (Schweizerische Lokomotiv und Maschinenfabrik) chỉ chế tạo 7 chiếc đầu máy kiểu HG 4/4 và công ty MFE (Maschinenfabrik Esslingen) của Đức chế tạo thêm 2 đầu máy HG 4/4 dựa trên giấy phép nhượng quyền của SLM trong chương trình bồi thường chiến tranh cho Pháp khi Đức bại trận trong Đệ nhứt Thế chiến theo hoà ước Versailles. Tất cả 9 đầu máy nầy đều được đem xử dụng ở Việt Nam và không có ở nơi nào khác trên thế giới. Tất cả cũng đều là những đầu máy hơi nước mạnh nhứt thế giới chạy được trên hệ thống răng cưa Abt.

* Đây không phải chỉ là một sai lầm lớn mà còn thể hiện sự ngu xuẩn tột độ của một sự dốt nát bẩm sinh của một chế độ . Bởi vì đường ray xe lửa đoạn Sông Pha-Đà Lạt được chế tạo đặc biệt cho đường xe lửa răng cưa với tính toán kỹ lưỡng về thiết kế cho địa thế dốc. Để có thể chịu được lực kéo rất nặng khi xe lửa leo núi trong một khoảng thời gian dài nên bản thân các tà - vẹt đỡ phải được làm bằng thép có chất lượng cao nhứt. Ngay cả đến những con ốc và bù lon cũng khác với loại dùng cho đường ray xe lửa thông thường.

Do sự không hiểu biết về kỹ thuật cơ khí đường sắt của xe lửa, mặc dù có sự phản đối của các nhân viên hoả xa miền Nam cũ, Cục Đường Sắt vẫn ra lệnh tháo gỡ toàn bộ tuyến đường để đưa vào việc phục hồi tuyến đường sắt Xuyên Việt. Thời kỳ nầy tiếng nói của những nhân viên làm việc cho chánh quyền cũ không được xem xét. Ngay cả phản ứng của chánh quyền cấp tỉnh mới ở sở tại cũng không mang lại hiệu quả, họ đành nhìn địa phương mình mất đứt đi một báu vật mà ngay trong thời điểm khó khăn về kinh tế, đây là một tuyến giao thông kinh tế huyết mạch mang tính sinh tồn.

Và có thể đoán chuyện gì xảy ra tiếp theo sau đó. Đường ray đặc biệt này không thể ăn khớp khi kết nối với loại đường ray ở nơi bằng phẳng. Họ quyết định biến chúng thành sắt phế thải, chất đống tại các kho chứa, nơi lũ kẻ cắp cưa vụn ra và các quan tham bán chúng đi với giá sắt vụn rẻ như bèo. Đúng là một thảm họa của lịch sử hỏa xa Đông Dương! Nếu đường xe lửa này không bị tháo gỡ, thì giờ đây đã có thể dễ dàng khôi phục để có những chuyến xe lửa du lịch kỳ thú từ các khu nghỉ dưỡng vùng duyên hải Nha Trang, Ninh Chữ, Mũi Né đi lên cao nguyên Lâm Viên.

“Tại sao cha tin có Chúa ? “

 “Tại sao cha tin có Chúa ? “

Trước tiên là tại vì mình được sinh ra (1941) trong một gia đình công giáo tại Bình Định. Xứ đạo mình là một làng quê làm nông nghiệp và chăn nuôi bò. Vì chiến tranh bom đạn hằng ngày không thề mở trường, nên từ nhỏ mình chăn bò và cũng phụ làm nông trong gia đình. Năm 1955, hết chiến tranh, cha Nên thuộc địa phận Kontum về xứ đạo Nhà Đá mình dâng lễ Tạ Ơn Linh Mục rủ mình đi tu Kontum. Mặc dù chả hiểu đi tu là gì và Kontum là ở đâu nhưng vì rất muốn đi ô-tô nên mình ô-kê ngay !

Từ bé sống và lớn lên như vậy, giả dụ hồi đó có ai hỏi mình tại sao mày tin có Chúa thì mình cũng chịu thua chứ không biết làm sao trả lời được ! Bây giờ 85 tuổi rồi, nếu được hỏi tại sao lại tin có Chúa thì mình thích hỏi lại : Lý do làm sao mà bạn không tin là có Chúa ?

Làm chứng có Chúa thì cũng khó nhưng chưa hề có ai dù cá nhân, dù tập thể có thể làm chứng được là không có Chúa ! Các chế độ vô thần, nổi bật nhất là Liên Bang Xô Viết, cũng không thể làm chứng là không có Chúa để bảo vệ cho ý thức hệ vô thần của mình. Và rồi dù lực lượng quân sự của họ vào bậc nhất trên thế giới thế mà từ từ sụp đổ hết nước này đến nước khác ! Tư tưởng hướng dẫn hành động: L’Idee mene le monde ! Ý thức hệ là tư tưởng.

Có rất nhiều tôn giáo khác nhau trên thế giới. Khác nhau nhiều điều nhưng lại có 3 điều giống nhau : Thứ nhứt là tin có một Đấng Siêu Linh, thứ hai là tin có kiếp sau, thứ ba là tin có nhân quả. Giáo lý đạo Công giáo cũng tin như vậy. Và mình là người Công giáo!

Người Việt mình khi chưa có tôn giáo nào được rao giảng thì cũng tin 3 điều như vậy. Lạy Trời mưa xuống; chết là “qua đời”, là bước từ đời này qua đời khác, con vật chết là hết, không ai nói con heo qua đời; ở hiền gặp lành là tin có nhân quả. Và mình là người Việt !

Mình được học Triết 4 năm. Học Triết là tìm cho đến lý sự cuối cùng (Ultima Ratio) của sự vật và cái Ultima Ratio đó là Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng Tạo Dựng. Nhưng không ai biết Thiên Chúa là Đấng như thế nào cả. Kính Nhi Viễn Chi thôi.

Khi học 4 năm Thần Học thì mới học biết Thiên Chúa là Cha giàu lòng yêu thương nhờ mặc khải của Chúa Giêsu Kitô : Lạy Cha chúng con ở trên trời . . Vậy mình được học triết học và thần học cho nên mình tin !

Trong kinh thánh có câu này : Kẻ ngu dại nói trong lòng rằng: Chẳng có Đức Chúa Trời !” ( Thi Thiên 14,1).

Cũng có người nghiên cứu về thiên văn thấy trăng sao trên bầu trời quá vĩ đại hoặc có người chỉ ngắm nhìn những bông hoa đẹp mà đem lòng tin Chúa.

Tóm lại Đức Tin của mình là như vậy thôi. Mình hằng xin Chúa ban thêm đức tin cho mình. Kontum ngày 24.9.2025

Nguồn bài viết: Lm. Phê rô Nguyễn Văn Đông.

Tất cả cảm xúc:

171Bạn, Nguyen Van Ly, Lê Thị Liêu và 168 người khác

chuyện về cây si có hình gương mặt Chúa Giêsu.

 Chỉ là tâm sự cá nhân thôi. (Lm Phê rô Nguyễn Văn Đông. Gp KonTum.)

Lại nói chuyện về cây si có hình gương mặt Chúa Giêsu.

Chiều nay, ngày 19.9.23, sẵn có việc đi Pleiku, mình ghé lại cây si đã được chính quyền địa phương tặng cho nhà thờ người Sé-đăng làng Ea Luh.

Rõ ràng là gương mặt khả ái của Chúa Giêsu, không có chút dấu vết nào về sự can thiệp của bàn tay con người.

Cây khi còn trong sân chợ, người ta có thể xóa bỏ gương mặt này rất dễ dàng, hoặc chặt bỏ và lôi cây đi chỗ khác để trả lại bình yên cho khu chợ là rảnh tay ngay. Tại sao người ta không làm như vậy mà lại rất trân trọng, chịu mọi chi phí chuyển đến nhà thờ. Nghe nói có người còn muốn lấy vải che khuôn mặt Chúa để khỏi tội vô phép.

Thông thường khi mình đứng trước di ảnh của cha mẹ, mình nghĩ đến công ơn của cha của mẹ. Trước khung ảnh của các vị thánh, như thánh nữ Têrexa Calcutta, mình nhớ lại lời Mẹ nói: “Nếu bạn không thể giúp 100 người, thì bạn hãy giúp cho 1 người thôi “.

Chiều nay đứng trước cây si có gương mặt Chúa Giêsu, mình nghĩ đến công ơn cứu chuộc của Người cho cả nhân loại, mình nghĩ đến những điều Người dạy. . . Cho dù bức hình đó là do bàn tay con người làm ra hay là ngẫu nhiên mà có. Chẳng phải là tất cả các bức ảnh thánh mà ta cung kính trong gia đình đều do bàn tay con người làm ra hay sao ?

Do đồn thổi trên mạng, đã có nhiều người bây giờ mới biết được gương mặt của Chúa Giêsu. Thấy có người viết là Chúa “dây su” ! Có người còn bảo là sắp đi Đức Mẹ “ măng tre” !

Khi cây si còn ở sân chợ Nghĩa Hưng thì ồn ào, rất lộn xộn. Khi cây được đưa đến nhà thờ thì thuộc quyền quản lý của nhà thờ. Rất trật tự và trang nghiêm . Bên cạnh cây có tượng đài Đức Mẹ ban ơn nên mọi sự đều khác.

Nhiều người đến đây nhưng chưa biết nhiều về Chúa Giêsu, vậy cho nên mình xin giới thiệu một ít nét “độc đáo” của nhân vật mang tên GIÊSU mà mình cung kính và yêu mến hết lòng :

* Ngài “bị” sinh ra và cất tiếng khóc chào đời trong một chuồng súc vật vì bố mẹ không có tiền thuê nhà trọ. Sinh ra trong cảnh nghèo khó tột bực, vô cùng thiếu thốn vì xa nhà và không có người thân bên cạnh. Vậy mà ngày nay lễ mừng sinh nhật của Chúa Giêsu là lễ mừng lớn bậc nhất trên hành tinh của chúng ta ! Ngày 25.12 hằng năm. Và không rõ từ lúc nào, loài người đã lấy năm sinh của Chúa là năm 1, tạo ra một kỷ nguyên mới, năm nay là năm 2023 kể từ năm Ngài được sinh ra. Hầu hết nhân loại đều nghỉ mừng ngày sinh nhật của Giêsu. Không độc đáo sao chứ ?

* Ngài bị kết án tử hình như một tên tội phạm tày đình. Chết nhục nhã trên cây thập ác, chết trần truồng. Chết giữa những tên tội phạm trộm cướp giết người bị pháp luật kết án tử. Vậy mà giáo lý, tức là lời dạy của Ngài được ghi trong các sách Phúc Âm lại trở thành kim chỉ nam cho loài người được sống tốt. Phúc Âm là cuốn sách được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất trên thế giới, gần 3.000 thứ tiếng. Phúc Âm là cuốn sách được nhiều người đọc nhất xưa nay, được in ra nhiều nhất trên thế giới, mỗi năm có đến 78 triệu ấn bản được in ra. Độc đáo chứ ?

* Chỉ có Chúa Giêsu dạy cho chúng ta Thiên Chúa là Cha . Là Cha của mọi người không trừ ai. “Cha của Thầy và cũng là Cha của anh em. Nhà Cha Thầy có nhiều chỗ. . . Thầy dọn chỗ cho anh em, để Thầy ở đâu , anh em cũng ở đó với Thầy “. ( Ga 14, 1-6). “Nước tôi không thuộc thế gian này “. (Ga 18,33-37). “Quê hương chúng ta là ở trên trời “. (Pl 3,20). Các tôn giáo đều tin có cuộc sống sau khi chết, nhưng Chúa Giêsu là dạy rõ ràng nhất.

* Mỗi tôn giáo đều có một vị sáng lập, Chúa Giêsu là đấng sáng lập Kito giáo, hiện có hơn 2 tỷ người tin theo. Chỉ có Chúa Giêsu là có “khả năng” làm phép lạ. Bốn tác giả Phúc Âm ghi lại vô số phép lạ. Mọi bệnh tật đều được Ngài chữa lành tức khắc, thậm chí chết chôn trong mộ đã 4 ngày, thúi rồi mà Chúa Giêsu bảo: Lazaro hãy ra , thì anh sống lại và đi ra khỏi mộ ! Trước mặt đông người nhé, kể cả hai người chị ruột là cô Macta và cô Maria ! Tin hay không là quyền của bạn !

* Chỉ có Chúa Giêsu nói rõ cho chúng ta biết rằng làm việc tốt là tích trữ kho tàng trên trời. Chúa Giêsu còn khuyên là đừng có tích trữ thứ hay hư nát, mối mọt gặm nhấm được, ten sét làm hư được, kẻ trộm lấy mất được. . . (Mt 6,19-23)

* Chúa Giêsu nói trước về sự đau khổ và sự chết của Ngài, nói trước về sự sống lại của Ngài. Và y chang như vậy. Tin hay không là quyền của mỗi người.

Và còn rất nhiều chuyện “độc đáo” của Chúa Giêsu, không kể xiết !

Chuyện gương mặt Chúa Giêsu trên gốc cây si cũng là chuyện “độc đáo”. Dù sao thì chúng ta nên chờ thời gian. Thời gian sẽ giúp ta nhận định.

Chúc mọi người ngủ ngon.

Xin Chúa Giêsu chúc phúc lành cho chúng con.

Nguồn bài viết: Lm Phê rô Nguyễn Văn Đông. Gp KonTum.